Đến hẹn lại lên…
Cứ sau 4 năm chấm dứt nhiệm kỳ HĐGX, bước vào đầu mùa chay, GX lại rộn lên việc ứng cử, đề cử vào việc bầu bán HĐGX. Nguyên tắc vẫn có thể ứng cử, nhưng hầu như chẳng ai dám đứng ra ứng cử. Dường như mọi người tự hiểu rằng: Người nào đứng ra ứng cử thì đã thấy phần thua chắc chắn là 100% rồi. Dù là người tài đức đầy mình, trước hết phải thể hiện đức khiêm tốn, để cho mọi người nhận xét khách quan về mình để được 18 đơn vị đề cử. Bởi vì làm việc phục vụ tôn giáo chẳng những mang tính vô vị lợi mà còn phải “ăn cơm nhà vác tù và hàng tổng”. Không giống như ở xã hội, ra ứng cử để hưởng lợi lộc ăn thua đủ.
– Vòng I: Hội đồng phát phiếu trưng cầu đề cử ứng viên HĐGX cho Đoàn thể các toán, các giáo họ, các hội đoàn…gồm 18 đơn vị. Phiếu đề cử chỉ chọn 4 người. Trong khi quy chế của GP bầu vào HĐGX là 6 người.
– Không tiến hành bầu phiếu vòng II: những người có đề cử có từ 2 đơn vị trở lên sẽ được chọn vào vòng II.
– Vòng III: lập danh sách 10 ứng cử đã được chọn vòng II để bầu phiếu trực tiếp vào Thánh lễ sáng Chủ nhật ngày 26.04.2020. Bầu chọn 6 vị vào BTV HĐGX nhiệm kỳ 2020 – 2024.
Danh sách thứ tự được xếp theo An pha bê. Ở đây chúng tôi không đưa danh tính của 10 vị được vào vòng II để được tuyển chọn vào HĐGX, để tránh sự ám chỉ?? Có lẽ mọi người Châu Sơn cũng đã biết danh tính của 10 vị được phổ biến trong các toán đọc kinh hoặc các đoàn thể ban ngành…và qua trang điện tử GX Châu Sơn.
Qua danh sách 10 vị được bầu phiếu vào HĐGX được phân bố: 5 vị của Giáo họ Giuse – 2 vị của GH An Tôn – 2 vị của GH Gioan Baotixita và 1 của GH Phê Rô.
Ở đây, xin mạn bàn về cục diện xác xuất trúng tuyển số người vào trong 6 vị trí của các GH.
Trước hết xin được nói về vị trí thứ tự xếp từ 1 đến 10 theo An pha bê của từng cá nhân. Theo kinh nghiệm bầu phiếu thông thường, “phép lợi thế” đầu tiên vẫn thuộc về những vị có mẫu tự an pha bê đứng đầu như: A, B, C, D… Vì đứng ở vị trí đầu danh sách, nên tâm lý người bầu có vẻ ưu tiên hơn. Vì thế có người đùa tếu rằng: Cha mẹ nào muốn con cái được đề cử vào HĐGX trúng cử sau này, nên đặt tên cho con mình ở mẫu tự những an pha bê đầu!!??
Trong 6 vị được chọn, chí ít phải nói gần như chắc chắn 100% rằng: GH Giuse sẽ có 3 vé trong 6 vé. Vì GH Giuse chiếm hơn nửa số giáo dân, nên 3 vé vào HĐGX của GH Giuse là hiển nhiên rồi, khỏi phải luận bàn.
3 vé con lại được chia đều cho 3 giáo họ: An Tôn – GB – Phê Rô và 1 phụ nữ.
Tấm vé thứ 4, sẽ sáng giá cho giáo họ nào chỉ có 1 vị trong số 10 đề cử. Vì lẽ thường sẽ được giáo họ đó sẽ bầu phiếu 100% còn các giáo họ khác sẽ có tâm lý bầu vào HĐGX mỗi GH một vị, thì không ngần ngại chi để phải lựa chọn bầu giáo họ có một vị.
Nhưng cũng đừng quên rằng: tấm vé thứ tư cũng rất sáng giá cho vị phụ nữ. Vì vị này nằm ở GH lớn như Giuse và GB. Và các GH khác sẽ có sự ưu tiên cho một vị phụ nữ, khi đó sẽ rất khó cho 2 giáo họ kia lọt vào danh sách 6 vị HĐGX.
Nếu như cả 2 tấm vé sáng giá cho ngôi vị thứ tư lọt vào HĐGX, cộng với 3 vé của GH Giuse, con số đã lên 5 vị trong HĐGX, sẽ rất khó cho 2 giáo họ còn lại, mỗi giáo họ có hai vị đại diện. Chính vì mỗi giáo họ có hai đại diện, sẽ bị chia phiếu ở các giáo họ khác. Và như thế thì số phiếu bầu sẽ khó hội đủ để lọt vào 6 vị HĐGX. Đó là điều bất lợi cho hai giáo họ nhỏ có đến hai vị đại diện được đề cử. Và như thế, khả năng một giáo họ sẽ không có mặt trong 6 vị HĐGX là rất lớn.
Thực ra, đây chỉ mang tính phân tích xác xuất của cục diện bầu cử HĐGX lẽ thông thường mà thôi.
Trên thực tế, GH lớn như Giuse có thể chiếm cả 5 vé, nếu như người giáo họ Giuse muốn. Như chúng ta đã thấy, trong nhiều nhiệm kỳ trước, khi quy chế HĐGX là 7 người thì, giáo họ Giuse đã từng có một vài nhiệm kỳ có đến tối đa là 5 vị.
Không ai có thể trách cứ người giáo họ Giuse cục bộ để bầu cho mình cả 7 người cả, nếu như điều đó xẩy ra. Vì quy chế HĐGX cho phép họ được quyền làm như thế. Tâm lý con người, ai mà chẳng có tính cục bộ: muốn cho giáo họ mình có nhiều vị trong HĐGX là lẽ thường tình!!! Nói thế thôi chứ giáo họ Giuse cũng không đến nỗi nào cục bộ như thế đâu.
Ở đây, nên chăng, cần xét lại quy chế bầu HĐGX để tránh sự khiếm diện cho những giáo họ nhỏ, như đã từng xẩy ra ở một vài nhiệm kỳ trước. Hãy tự để mỗi giáo họ bầu vị đại diện vào trong HĐGX dựa trên tỷ lệ giáo dân.. Ví như Giuse 3, ba giáo họ khác mỗi giáo họ một vị. Vì người trong giáo họ sống gần gũi với nhau nên dễ dàng để nhận xét và đánh giá từng con người về nhân cách, đạo đức… hơn những giáo họ khác đánh giá là rất khó trung thực.
Nếu cải tổ lại được quy chế bầu đại diện HĐGX theo các giáo họ, sẽ quân bình giáo họ nào cũng có mặt trong HĐGX trong các nhiệm kỳ tương lai. Nếu theo cách bầu phiếu như hiện hành, thì sẽ có những nhiệm kỳ thiếu vắng những vị đại diện giáo họ nhỏ, như trong quá khứ đã từng có giáo họ đến 2 nhiệm kỳ không có người giáo họ đại diện vào HĐGX, quả là điều đáng tiếc.
Những nghị sự trên đây cũng chỉ là “phân tách thời cuộc” về cục diện bầu cử HĐGX mang tính tham khảo mà thôi. Trên thực tế, sẽ có những diễn biến khôn lường mà khó ai có thể đoán biết được. Và vì thế, tính hồi hộp và hấp dẫn về cuộc bầu chọn này vẫn sẽ giữ nguyên cho đến khi có kết quả cuối cùng vào cuối thánh lễ ngày 26.04. 2020.
Người Quan Sát
