Từ đường Nguyễn Thị Minh khai, rẽ vào đường Phạm Ngũ Lão nối dài, chạy về phía tây TP BMT, theo đường tỉnh lộ 5 qua thôn I đến UBND xã Cư Ebur, mở ra một hoa viên Đức Mẹ đầu làng là Châu Sơn quê tôi.
Châu Sơn quê tôi được hình thành vào những năm 1956, di cư từ Nghệ Tĩnh vào, là con dân của GP Vinh nên toàn tòng 100%. Và cũng có tiếng là ngoan đạo.
Sau cuộc chiến 75, đất nước bước vào một giai đoạn hết sức cam go của thời hậu chiến hết sức gian khổ. Và Châu Sơn ta cũng không là ngoại lệ, và kinh tế rất khó khăn. Người dân quê một nắng hai sương bươn chải với cây trồng hoa mầu: đậu, lạc, ngô khoai…Dần dà mới phát triển qua: mía, cà phê, tiêu…và gần đây lại phát triền một cách rầm rộ cây thanh long, cho kinh tế khá cao và ổn định…Ngoài ra, con có chăn nuôi thêm gia súc: dê, nai và gia cầm công nghiệp như: gà, vịt…
Để từ đó, kinh tế Châu Sơn quê tôi phát triển theo nhịp sống xã hội, đi từ ăn no mặc ấm đến ngày nay, ăn ngon mặc đẹp. Kinh tế có cùa ăn của để, xây nhà cửa nhà Thái, nhà mái tây hoặc lên đời nhà mê, tầng lầu cao…Cho thấy tiềm năng quê ta, ngày càng phát triển. Khi kinh tế sung túc, thì công việc lao động cũng trở nên nhàn rỗi hơn.
Ấm nước mới từ đó cũng rầm rộ và xôm trò hơn…Từ xóm trong cho đến xóm ngoài, làng trên xóm dưới, nhà nhà, người người đều tham gia nước mới. Thậm chí là các chị các bà cũng hồ hởi góp mặt với ấm nước mới, bình đẳng như quý mày râu, chứ chẳng ngán thằng tây nào. Hoan hô các bà đã nêu cao tinh thần bình đẳng giới.
Thế là mỗi sáng, lần lượt luân phiên trong xóm, nay anh mai tôi để nấu nước chè xanh. Nhưng chiều hôm trước trước đó cũng phài xắm nắm, nhà có sẵn thì ra vườn hoặc ra rẫy cắt chè về để sớm mai dậy nấu sớm cho kịp…nguời không có sẵn thì sáng ra đầu làng mua một bó chè chúng 10k thì xóm dư uống rồi. Xóm ít người thì một tuần đến lượt, xóm đông thì 20 ngày hoặc 1 tháng mới đến phiên.
Ấm nước mới là nơi quy tụ mọi người trong xóm lại với nhau. ở đó là nơi tám chuyện với đủ thứ tạp pí lù…Chuyện xóm trên làng dưới, vừa mới xẩy ra là đã được ấm nước mới cập nhật vào tám chuyện ngay. Có thể nói ấm nước mới là nguồn truyền thông đại chúng rất nhanh chóng: tin lành đồn xa đã đành, mà tin dữ còn đồn xa hơn và nhanh hơn…
Ấm nước mới xem ra còn là một công đôi ba việc: những chuyện tám ba sàm ba láp, bình loạn không đâu vào đâu, giúp mọi người xả stress. Cập nhật được thông tin làng xóm, GX: tin người này chết, kẻ kia đau nặng, tin mừng con ai đi du học, ai mừng thượng thọ, kim khánh hôn phối… rồi đến chuyện thời sự xã hội, chuyện FB…Ngoài ra, nước mới còn có các tố chất rất tốt cho sức khoẻ: sảng khoái tinh thần, chữa được nhiều bệnh: lão hoá, và phòng tránh ung thư rất công hiệu…Và hơn hết là tình đoàn kết làng xóm được nối kết trong tinh thần đầm ấm, để thăm hỏi, chia sẻ nỗi niềm vui buồn trong cuộc sống, động viên nhau vượt qua dâu bể…
Tuy nhiên, bên cạnh những điều tích cực đó, cũng xen vào những sự tiêu cực khi đàm tiếu nói hành nói tỏi xúc phạm đến danh dự người khác. Những chuyện thêu thùa thêm bớt làm cho câu chuyện trở nên nghiêm trọng hơn…có khi nguy hại tổn thương đến hạnh phúc gia đình người bị đàm tiếu, làm mất tinh thần hoà khí làng xóm…
Dù là có một đôi điều tiêu cực trong ấm nước mới, thì cũng không thể phủ nhận được ấm nước mới là nét văn hoá sinh hoạt truyền thống tốt đẹp của cha ông chúng ta để lại. Và bây giờ, ấm nước mới là một phần không thể thiếu được trong cuộc sống của người dân ta nữa rồi.
Mỗi người chúng ta cố gắng để gạn đục khơi trong về sinh hoạt uống nước mới thì ấm nước mới sẽ lầ sinh hoạt bổ ich và làm tốt đẹp trong cuộc sống của chúng ta vậy. Tránh chuyện bán tán ra vào khi thông tin chưa chính xác mà loan tin thất thiệt, sẽ làm tổn hại đến danh dự kẻ khác là không nên. Danh dự giống như viên đá quý, chỉ cần một sự vô ý bất cần của chúng ta, sẽ làm noá bị chầy xước và làm lu mờ và làm giảm giá trị của nó vậy. Con người, ai mà chẳng có khi lầm lỡ vấp ngã, vì vậy việc phát ngôn cùa chúng ta cũng nên có sự thận trọng, đừng đề sự quá vui, bồng đùa mà làm tổn hại đến danh dự kẻ khác…
Bích Ngọc – Noel 2016
